از همه جا

www.fekreno.org

با سايت فكرنو به سرزمين خلاقيت سفر كنيد

Iranian Creativity Website-land of creativity

روش داستان گویی درکلاس های درس وخانه

English  Creativity Articles

English   Creativity   Links

منبع :ارسالی از طرف خانم فاطمه کلیوری

یادآوری سال های دوران مدرسه همواره همراه است با خواندن انبوهی از مطالب درسی و غیر درسی. تلاش های بی شائبه پدران، مادران و نیز معلمانمان به منظور یادگیری خواندن و نوشتن. همه ما کم و بیش خاطراتی تلخ و شیرین از آن روزها به یاد داریم روزهایی که از ما خواسته می شد تا در ابتدا یاد بگیریم تا درست بخوانیم و سپس زیاد بخوانیم. بعضی از ما خوب می خواندیم و بعضی دیگر با دشواری، بعضی از ما از خواندن لذت می بردیم و بعضی دیگر خیر.



پس از گذشت سال های زیادی از آن روزها و مشاهده آنچه که بر ما گذشت سوالی بی جواب مانده است سوالی که با مطرح کردن آن هدف مشخصی را دنبال می کنیم و تنها هدفی که به دنبال آن نیستیم دادن یافتن پاسخی برای این سوال است. بلکه ارائه راهی برای جلوگیری تکرار آنچه بر ما گذشت برای کودکان امروز است. این سوال را با یک مثال آغاز کنم شاید مثالی از فوتبال و نقش یک مربی در آن آشناترین مثالی باشد که بتوان از آن بهره برد



به نظر شما کدام یک از دو مربی زیر درست به وظیفه خود عمل می کند:



مربی الف را در نظر بگیرید که در تمام تمرین ها و مسابقات به بازیکنان خود تنها یک جمله می گوید و آن این است که "ببرید"، "شما می بَرید"، "باید پیروز شوید"، " تمرین کنید" و مثال این گفته ها... مربی ای که در نقش یک تابلوی هشدار دهنده و یاد آورنده هدف عمل می کند. مربی ب اما علاوه بر هشدار مقصد و هدف سعی بر نشان دادن راه و توضیح و آموزش چگونه رسیدن به مقصد را نیز دارد.



حال به بیان سوال می پردازم: "آیا می توان از دانش آموزان خواست تا بخوانند و یاد بگیرند و نتیجه مورد دل خواه را کسب کنند بدون اینکه به آنها راه درست خواندن و یادگرفتن را آموخت؟"



ما معمولاً از فرزندانمان انتظار داریم هر چه بهتر و بیشتر مطالعه کنند در حالی که کمتر به آموزش روش های درست مطالعه کردن پرداخته ایم. امروزه دانش روانشناسی تربیتی در کنار سایر علوم و به عنوان یک شاخه علمی جدا و با قواعد خاص خود به توضیح و تشریح یادگیری و روش های بهینه ساختن آن می پردازد. راهبردهای یادگیری که یک از زیر شاخه های روانشناسی تربیتی است امروزه با زیر ذره بین قرار دادن فرایند یادگیری و ارائه روش های خواندن و یادگیری به یاری جامعه یادگیرندگان شتافته است.



پژوهشگران این حیطه از علوم تربیتی قصد دارند با مطالعه روش هایی که دانش آموزانِ موفق برای خواندن و مطالعه از آنها استفاده می کنند آنها را به صورت تجویزهایی برای سایر دانش آموزان در آورند تا دیگران نیز از آنها بهره ببرند. یکی از این روش ها که بیشتر برای خواندن متون ادبی به کار می رود روش کاپس (CAPS) است.



حروف C، A، P و S به ترتیب، معرف حرف های اول چهار کلمه Character،
Aim، Problem ، Solve است.



برای استفاده از این روش در مطالعه متن های ادبی خواننده باید به چهار
دسته از سوالات پاسخ دهد:



۱- چه کسانی شخصیت های (Character) این داستان هستند؟



۲- چه چیزی هدف (Aim) این داستان را تشکیل می دهد؟



۳- چه مشکلی (Problem) رخ داده است؟



۴- چگونه مشکل حل (Solve) می شود؟



تلاش دانش آموزان برای پاسخ به این چهار سوال در خواندن داستان ها و متون ادبی موجب می شود آنها از خواندن منفعلانه متون دست کشند و به نوعی به خواندن چالشی روی آورند. این نوع خواندن با فعالیت ذهنی بیشتری همراه است و نتایج بهتری به همراه دارد. تمام تحقیقاتی که در سال های اخیر چه در داخل و چه در خارج از کشور انجام شده اند بیانگر اهمیت راهبرد های یادگیری در تسهیل فرایند یادگیری یاد سپاری و یادآوری است و نقش این روش ها و راهبرد ها را در بهتر خواندن نشان می دهد.



به کمک فرزاندان خود بروید



نمونه ای برای آشنایی بیشتر داستان کوتاه زیر را برای فرزند خود بخوانید و از او بخواهید به سوال های بالا پاسخ دهد.



کلاه فروش و میمون ها (نوشته نورسل اویار دالکلچ، ترجمه نازنین هوشیار )



برگرفته از مجله رشد نو آموز آبان ۱۳۸۹



روزی، روزگاری، در دهکده ای کلاه فروشی زندگی می کرد. این کلاه فروش، تمام سال کار می کرد و کلاه های رنگارنگی می ساخت که هیچ کدام شبیه هم نبودند. بعد هم آنها را به بازارچه ی دهکده می برد و می فروخت.



یک روز کلاه فروش، کلاه هایش را برداشت و به راه افتاد. وقتی به بازارچه رسید، کلاه های رنگارنگ، پر دار، بدون پر، بزرگ و کوچکش را روی پیشخوان چید. تمام روز در بازارچه فریاد می کشید: «کلاه می فروشم.»



نزدیک عصر، قصّاب، نانوا، میوه فروش، کفاش، پدرها، مادرها و بچه ها دورکلاه فروش جمع شدند. اما هیچ کدام نتوانستند کلاهی را که می خواستند، پیدا کنند. کلاه فروش گفت: «نگران نباشید، تا هفته ی بعد، برای همه تان کلاه درست می کنم.» بعد به طرف خانه اش به راه افتاد. در راه، احساس خستگی کرد. زیر سایه ی درخت بزرگی کلاه هاش را زمین گذاشت و خوابید.



بعد از مدت کوتاهی، میمون هایی که روی شاخه های درخت بودند، پایین آمدند. هرکدام یک کلاه برداشتند و دوباره از درخت بالا رفتند. کلاه فروش از خواب بیدار شد و دید که همه ی کلاه هایش ناپدید شده اند! سرش را بلند کرد و میمون ها را دید که کلاه ها را روی سرشان گذاشته اند.



مرد پاهایش را به زمین کویید و فریاد زد:



‏«کلاه ‏هایم را پس بدهید!»



میمون ها هم پاهایشان را به شاخه ها کوبیدند. مرد ‏مشت هایش را به زمین کوبید و فریاد ‏کشید: «کلاه‏هایم را پس بدهید!» میمون ها هم مشت هایشان را به شاخه ها کوبیدند. ناگهان فکری به سر مرد ‏زد. کلاهش را از سرش برد‏اشت و به طرف میمون ها پرت کرد ‏و گفت: «بگیرید، این هم مال شما»



همه ی میمون ها کلاه ها را ازسرشان برد‏اشتند و به طرف کلاه ‏فروش پرت کردند او هم کلاه ‏هایش را جمع کرد ‏و ‏از آنجا د‏ور شد.



نباید انتظار داشت دانش آموزان بتوانند به سرعت پاسخ های درستی به این سوال ها بدهند آنچه مهم است پویای آنها در خواندن متون ادبی و داستانی است. فرزندان شما ممکن است به این چهار سوال به ترتیب پاسخ های زیر را بدهند.



۱- شخصیت های داستان: کلاه فروش، میمون ها، اهالی شهر



۲- هدف داستان: با هوشیاری می توان مشکلات را حل کرد. میمون ها تقلید
گران خوبی هستند. زرنگی کلاه فروش در پس گرفتن کلاه هایش..



۳- مشکل داستان: کلاه فروش نتوانست هیچ کدام از کلاه هایش را بفروشد.
میمون ها کلاه های کلاه فروش را به هنگام خواب برداشتند.



۴- راه حل داستان: کلاه فروش کلاه خود را به سمت میمون ها پرتاب می کند تا میمون ها نیز از او تقلید کنند و کلاه های خود را به سمت کلاه فروش پرتاب کنند.

 

مطالعات مختلف و خلاقیت

به منظور  رشد خلاقیت  در انسان و بروز ایده های نو  لازم است آدمی در زمینه های  مختلف مطالعه کند  و برخورد اندیشه ها و موضوعات مختلف می تواند در گذر زمان زمینه ساز بروز ایده های جدید در ذهن انسان باشد  صفحه  از همه جا در سایت فکرنو تلاش می کند در هر زمینه  موضوعی  هر چند کوتاه  به خواننده ارائه نماید  و بدین  طریق او را وادار به اندیشه نماید

بازگشت به صفحه اصلی  

         جستجو در سايت فکر نو