بی شک یکی از برترین و
زیباترین هدیه های خداوند به آدمی، قدرت خلاقیت یا آفرینندگی اوست. «استاد
مطهری»، آدمی را مظهر خلاقيت الهي دانسته است (مطهری، 1372). ذات احدیت، به
تمام بندگان خود این قدرت و توانایی را ارزانی داشته است تا خلاق باشند و از
این طریق دست به ابتکارات و ابداعات جدید بزنند و از آنها نهایت لذت را ببرند.
وجود افراد خلاق در هر جامعه ای بسیار ضروری و حائز اهمیت می باشد. چرا که وجود
ايده هاي خلاقانه این افراد باعث می شود تا کشور به سمت توسعه، پیشرفت و ترقی
رهنمون گشته و به اهداف آرمانگرایانه خود دست یابد. برای افراد خلاق، ویژگی های
خاصی را برشمرده اند از جمله اینکه:
- افراد خلاق، اغلب با آب و تاب حرف مي زنند. ذكر جزييات يك ماجرا و به تفضيل
سخن گفتن مي تواند نشانه قدرت خيال و تصور زياد باشد.
- افراد خلاق، دقت و توجه شدید در گوش دادن، مشاهده كردن يا انجام دادن كاري
دارند.
- افراد خلاق، در صحبت های خود از قیاس و تمثیل به وفور استفاده می کنند.
- افراد خلاق، عادت به وارسی منابع مختلف دارند و با دقت به اشیا و پیرامون خود
می نگرند.
- افراد خلاق، اشتیاق به صحبت کردن درباره كشفيات با ديگران دارند.
- افراد خلاق، نه تنها در بیان گفتار، کلام و عقاید خود هراسی ندارند، بلکه
جسارت زیادی دارند.
- افراد خلاق، ذاتا كنجكاو هستند و به راحتی از کنار مسائل نمی گذرند و درباره
هر موضوعی سئوالات عجیبی مطرح می نمایند.
- افراد خلاق، همیشه ايده هاي زيادی درباره مسائل ارئه م یدهند.
- افراد خلاق، روحيه انتقادي دارند.
- افراد خلاق، علاقه بسیاری به آزمايش كردن و تجارب جدید دارند.
- افراد خلاق، آرامش و آسودگي خيال دارند.
- افراد خلاق، شوخ طبعي خود را حفظ می کنند و در همه حال به آينده امید و
دلگرمي دارند.
- افراد خلاق، توانايي برقراري ارتباط عميق و صميمانه با ديگران دارند (استیز،
یتا، نقل از محمدی، 1384).
- افراد خلاق، اعتماد به نفس بالایی دارند و برای خود و دیگران احترام قائل
هستند.
- افراد خلاق، مسئوليت پذير بوده و توانايي سازمان دادن به فعاليت هاي گوناگون
را دارند.
- افراد خلاق، قدرت جلب حس اعتماد و اطمينان ديگران را دارند.
- افراد خلاق، دارای روحیه علمی و پژوهشی هستند (دراکر، 1373، ترجمه واحدی).
همانطور که گفته شد، خلاقیت یک نیروی ذاتی است که در همه افراد وجود دارد و
راههای بی شماری برای پرورش آن به ویژه از دوران کودکی وجود دارد. چرا که
به قول «گاردنر» تصور و تخیلی که در اوایل دوران کودکی شکل میگیرد، مبنای
خلاقیت در دوران بلوغ است. (گاردنر، یتا، نقل از اسلامیه، 1390).بنابراین
اگر خواهان آن هستید تا فرزندانی خلاق، مبتکر، نوآور و در نهایت، کارآفرین
داشته باشید، توصیه می کنیم تا به عنوان کسانی که مسئولیت خطیر تربیت و پرورش
نسل آینده را بر عهده دارید، به نکات زیر توجه نمایید:
- هرگز کودک خود را تحقير نکنید. کودکي که احساس حقارت کند هرگز دست به خلاقیت
و نوآوری نميزند.
- محيطي مناسب براي انجام كارهاي خلاق کودک فراهم نموده و امكانات و وسايلي
همچون وسايل موسيقي، نقاشي و طراحي و ... در اختيار کودک قرار دهید تا به كمك
آنها خلاقيت هاي خود را ابراز نمايد.
- كارهاي خلاق كودك را تشويق كنید و آنها را در معرض نمايش قرار دهید و از
ارزيابي بيش از حد کودک خود خودداري كنید.
- به عنوان بزرگسال، خود به انجام كارهاي خلاق بپردازید و اجازه دهید تا كودك
تان شاهد كارهاي خلاق شما باشد.
- به شيوه هاي آموزشي در خانواده خود توجه داشته باشید.
- براي كارهاي خلاق ديگران ارزش قائل شوید.
- از تاكيد بر تصورات قالبي در خصوص جنسيت كودكان همچون دختر ماشين بازي نمي
كند، پسر عروسك بازي نمي كند يا پسر گريه نمي كند، شديدا خودداري نمايید.
- امكان شركت در فعاليت ها و كلاس هاي ويژه را براي کودک خود فراهم نمايید.
- در مواقعی که مشكل يا گرفتاريهايی در خانواده وجود دارد از آن مشكلات به شيوه
مثبتي استفاده كنید و با تشويق به كودك خود اجازه ابراز احساسات و اظهار نظر
بدهید.
- اجازه دهید تا كودك خودش باشد حتي اگر رفتارهاي عجيب از او سر بزند و سعي
كنید در حضور جمع، كودك خود را خلاق معرفي نكنید؛ در غير اين صورت اطرافيان
انتظارات بيش از حدي از كودك شما خواهند داشت.
- با كودك خود شوخ طبع و مهربان باشيد (اسلامیه، 1390).
به امید داشتن جامعه ای خلاق، نوآور و کارآفرین جهت درخشش در سطح ملی، بین
المللی و جهانی.
- اسلامیه، فاطمه (1390). خلاقیت کودک خود را در مسیر درست قرار دهید. روزنامه
شرق. شماره 1458. دوشنبه 17 بهمن ماه 90.
- دراکر، پیتر (1373). رشته¬ای علمی به نام خلاقیت. (ترجمه: صالح واحدی).
ماهنامه تدبیر. شماره 34.
- محمدی، ناهید (1384). خلاقيت و نوآوري (تعريف، مفاهيم و مديريت آن). روزنامه
همشهري. سال 13. شماره 3730. پنجشنبه دوم تير ماه 84. ص 10.
- مطهری، مرتضی (1372). مقدمه ای بر جهان بینی اسلامی. تهران: صدرا.
www.samiraeslamieh.blogfa.com
****
|