آیا بالا رفتن سن سبب میشود كه مغز انسان تحلیل رود یا به عبارت سادهتر عقل
كم شود؟ اگر افزایش سن موجب فرسودگی مغز شود در نتیجه باید كار تمامی اعضا بدن
نیز دچار اختلال گردد، زیرا مغز كنترل كننده تمامی فعالیتهای درونی و بیرونی
بدن است.
سلولهای مغزی از جمله سلولهایی هستند كه قدرت تقسیم ندارند یعنی در مغز سلول
جدیدی ساخته نمیشود. این سلولها در صورت آسیب دیدگی ترمیم و بازسازی هم
نمیشوند، اما مغز هر كدام از ما از میلیاردها سلول تشكیل شده است.
برای یادگیری یك موضوع بین تعدادی از سلولهای مغزی یك مدار تشكیل میشود. برای
تشكیل این مدار سلولها باید با یكدیگر ارتباط برقرار كنند. هر چقدر كه موضوع
پیچیدهتر باشد سلولهای بیشتری در تشكیل مدار یاد شده شركت میكنند.
هنگام تولد هر سلول مغز بیش از ۲۵ هزار نقطه ارتباطی دارد. اما تا سه سالگی این
تعداد به ۱۵ هزار نقطه كاهش مییابد. این نقاط ارتباطی بدان جهت از بین میروند
كه از آنها استفاده نشده است.
تا كنون تصور میشد كه افزایش سن موجب كم شدن تعداد سلولهای مغزی میشود.
تحقیقات جدید نشان میدهند كه این فرضیه اشتباه است. یافتههای علم پزشكی در
این زمینه نتیجه بررسیهایی بود كه روی اجساد كالبد شكافته صورت گرفته بود.
امروزه با كمك دستگاههای پیشرفته و تكنولوژی جدید میتوان فعالیتهای مغز یك
انسان زنده را به طور مستقیم دنبال كرد. نتیجه این تحقیقات نشان میدهد تنها
بخشی از مغز كه با افزایش سن دچار تغییر میشود بخش احساسات و هیجانات است. با
افزایش سن از سلولهای این بخش كاهش پیدا میكند.
پروفسور گرهارد روت متخصص مغز و اعصاب از دانشگاه برمن آلمان در رابطه با این
تحقیق میگوید: ما بدتر نمیشویم بلكه تنها از نظر احساسی تغییر میكنیم. اما
كوچك شدن این بخش در مغز انسان عاملی است كه سبب استحكام زندگی اجتماعی میشود.
بچههای كوچك هر روز چیز تازهای میخواهند و گمان میكنند دنیا به دور آنها
میچرخد، این هیجان زیاد تولید انرژی میكند كه به كمك آن بچهها هر روز تجربه
جدیدی كسب میكنند. تا ۳۰ سالگی این قسمت از مغز به طور مرتب در حال تغییر و
تحول است اما از این زمان به بعد هر چه كه سن بالاتر میرود با كم شدن از تعداد
سلولهای بخش احساسات فرد آرامتر شده و ثبات شخصیتی بیشتری پیدا میكند.
پژوهشگران كوچك شدن بخش احساسات و هیجانات در مغز را از پایههای اساسی تشكیل
دهنده زندگی اجتماعی انسان در طول تاریخ تكامل میدانند.
پروفسور روت در ادامه میافزاید: آخرین تحقیقات نشان میدهد در یك فرد نرمال
دست كم تا ۸۵ سالگی مغز سالم است. از زمانی بین هشتاد تا نود سالگی بخش حافظه
دچار تخریب میشود اما این از بین رفتگی نیز بسیار كمتر از آن است كه ما تصور
میكردیم. عاملی كه سبب مرگ سلولهای مغزی میشود كمبود اكسیژن است. به عنوان
مثال یك سكته قلبی یا مغزی موجب مرگ بخشی از سلولهای مغز میشود.
مغز از چندین لایه تشكیل شده است. به همین علت یكباره نمیمیرد. نخستین بخشی كه
از بین میرود لایه خارجی مغز است كه با تخریب آن از تمركز فرد كاسته میشود.
بدین ترتیب عكسالعمل و حساسیت نسبت به محیط اطراف كم میشود.
لایههای خارجی كنترل
كننده عواطف و روحیات یك فرد هستند. اما بخش مركزی مغز هدایت كننده ارگانها و
دستگاههای درونی است، تنظیم فعالیتهایی مانند نفس كشیدن یا كنترل جریان خون.
در واقع تخریب این ناحیه است كه به مرگ مغزی منجر میشود. با مرگ سلولهای این
بخش تمامی ارگانهای بدن از كنترل خارج میشوند و با وجود آنكه اندامها سالم
هستند هماهنگی و تعادل میان آنها از بین میرود. با كمك دستگاههای پزشكی
میتوان مرگ مغزی یك بیمار را تایید كرد.
بدین ترتیب دیگر نیازی نیست كه افراد نگران كم شدن عقلشان باشند! زیرا بر خلاف
آنچه كه تا كنون تصور میشد با افزایش سن مغز كوچك نمیشود
****
منبع : مقاله "
با مغز و عملكرد پیچیده آن بیشتر
آشنا شویم " -برگرفته از
سایت http://www.niazpardaz.ir
|