چگونه می توان کودکان را به کتابخوانی عادت داد؟

سایت فکرنو ،سایت خلاقیت ،نوآوری و کارآفرینی

www.Fekreno.org

به جهانی که امروزه ما در آن زندگی می کنيم. جهان ارتباطات نام داده اند و بعبارت ديگر، دنيا مثل يک دهکده، از نظر ابزار و علم ارتباطات کوچک شده و دهکده جهانی نام گرفته، به همين دليل عصر حاضر را عصر ارتباطات يا عصر اطلاعات هم نام می نهند و از اين رو، دانشمندان علوم روان شناسی و جامعه شناسی و حتی مديريت و کامپيوتر، ارتباطات را بعنوان يک ديدگاه علمی مورد توجه و بررسی قرار داده اند.

رانگين، پژوهشگری است که در طی آزمايشاتی، نتيجه گرفته 70 درصد از زمان بيداری انسانها در برقراری ارتباط سپری می شود و به طورمثال 15 درصد از زمان بيداری، به مهارت ارتباطی ( خواندن ) تعلق می گيرد. پس خواندن بعنوان عملکردی اساسی و پايه آموزش و يادگيری، برای همه افراد، لازم و ضروری است.

با اين مقدمه نکاتی را که برای تربيت يک فرزند کتابخوان، مفيد است، مطرح می کنيم ابتدا بايد خواندن را برای کودک از سالهای نخستين تولد، آغاز کنيم، زيرا در سنين پايين، کنجکاوی کودک برای شنيدن و درک مطالب زياد است نکته ديگر، تکرار کردن مطالب بطور منظم است يعنی خواندن روزانه ( حتی چند بار در روز ) و مخصوصا" زمانهای فراغت و يا هنگام خواب برای کودکان، در اين جريان مطالب يا داستانهايی که تکرار می شوند، اثر مضاعفی در جذب وعلاقه مند شدن آنها به خواندن دارد. زيرا با تکرار مطالب، معنی داستان کاملا" مفهوم می شود ضمن اينکه متوجه ميشوند، هر داستان دارای آغاز، وسط و پايان است و نيز با جمله بندی و کلمات سئوالی و تعجبی هم آشنا می شوند.

نکته ديگر اين است که می توانيد با محدود کردن استفاده از وسايل صوتی يا الکترونيکی مثل ويدئو، رايانه و .... زمان و فضای آرام و مناسبی را برای خواندن فراهم کنيد در هنگامی که کودک به دلايلی علاقه و توجهی به خواندن نشان نمی دهد، او را وادار به گردش کردن نکنيد، بلکه در صورت عدم تمايل او، می توانيد خواندن رابه زمان بهتری موکول کنيد.

سعی کنيد انگيزه درونی را با تهيه کتابهايی که بيشتر مورد علاقه فرزندتان است ايجاد کنيد. بطور مثال کتابهايی که دارای تصاوير جذاب ويژه کودکان، و يا موزيکال می باشد، به ياد داشته باشيد انگيزه های درونی قوی از   انگيزه های بيرونی، مثل جايزه دادن يا برقراری مسابقه و .... می باشد، در راستای ايجاد انگيزه می توانيد فرزندتان را با خود به کتابخانه ببريد، مطمئنا" تنوع کتابها و محيط مناسب کتابخانه در او کشش درونی ايجاد ميکند و چه بسا کودک تقاضای عضو شدن در کتابخانه را به شما پيشنهاد خواهد کرد. اگر کودک علاقه دارد که بازی های خود با دوستان و يا مثلا" پيدا کردن پرنده ای را در پارک برای شما بازگو کند، او را تشويق کنيد و گفته های او را عينا" يادداشت نماييد، با اين روش، او در می يابد که چگونه کلمات درشکل گيری يک داستان مورد استفاده قرار می گيرند و يا حتی می توانيد به همراه فرزندتان کتابی درست کنيد، به اين صورت که عکس های مورد علاقه او، تصاوير جالب، مجله ها، گل ها و حيواناتی که از تکه های پارچه بريده ايد و آدمک های کاغذی بچسبانيد در اين صورت علاقه او به کتاب، دو چندان خواهد شد.

نکته ديگری که به کودک انگيزه کتاب خواندن و کتاب خريدن می دهد، اين است که يک قفسه از کتابخانه منزل را به کودکتان اختصاص دهيد، به اين ترتيب علاوه بر شاد کردن او و احترام گذاشتن به فرزندتان، اهميتی را که به کتاب خواندن او می دهيد را خاطر نشان کنيد. همچنين می توانيد در مناسبت های مختلف کتاب و حتی کارت عضويت کتابخانه و يا اشتراک مجلات مخصوص کودک به او هديه دهيد.

يکی از فعاليت های شاد و سرگرم کننده، مسابقه کتابخوانی است. به اين ترتيب که چند تن از اعضای خانواده و همسالان، می توانند کتابی رامطالعه کنند و در پايان هفته، خلاصه آن را برای يکديگر بازگو کرده و از يکديگر پرسش و پاسخ مطرح کنند.

برای شکوفايی ذوق کتابخوانی در کودکان، بايد نشان دهيد که خودتان به کتاب و مطالعه علاقه داريد، سعی کنيد الگوی خوبی برای فرزندتان باشيد اختصاص 15 دقيقه " زنگ کتاب " درروز می تواند يک برنامه کاملا" عملی و تشويقی برای کودکان باشد، به اين ترتيب که اعضاء خانواده در فرصت مناسب، مثلا" شب ها قبل از خواب، در مکان مشخص جمع شوند و بطور جمعی کتاب بخوانند و سپس با هم به تبادل نظر بپردازند.

خانواده ها، بايد بکوشند، بخشی از بودجه ماهانه را به جای صرف خريد لوازم غير ضروری، به خريدن کتاب اختصاص دهند.

کتاب مناسب کودک، کتابی است که والدين هم از خواندن آن لذت ببرند، با اين وجود، هنگام انتخاب کتاب برای کودک، بايد به سليقه و علاقه خود او، بيشترين توجه را داشت.

به اميد روزی که همه کودکان با دنيای کتاب و کتابخوانی به عنوان دنيای زيبا و دوست داشتنی آشنا شوند.

****

منبع : مقاله " چگونه می توان کودکان را به کتابخوانی عادت داد؟"  تهیه کننده : مريم زرکش-  برگرفته از سایت کتابک  -انتشار : روزنامه جام جم :روزنامه اطلاعات - بخش گفته ها و نوشته ها - سه شنبه 25 فروردين ماه 1388

         جستجو در سايت فکر نو

بازگشت به صفحه اصلی