خلاقيت در بازی

سایت فکرنو ،سایت خلاقیت ،نوآوری و کارآفرینی

www.Fekreno.org

کلمه خلاقيت در موارد بسياری به کار می رود و در زندگی روزمره همواره نقش تعيين کننده ای داشته و دارد. يکی از صفاتی که انسان را برتر از موجودات ديگر و به عنوان اشرف مخلوقات مطرح کرده، خلاقيت اوست. در دهه اخير اين موضوع به روشنی در کشورهای پيشرفته قابل مشاهده است و همه ما شاهد خلاقيت چشمگير و پيشرفت لحظه به لحظه جوامع هستيم. شکی نيست که جامعه ای که کودکان خلاق دارد بزرگ ترين منابع را در اختيار دارد. بنابراين اگر می خواهيد کودکانی خلاق و مبتکر داشته باشيد، بايد در انتخاب اسباب بازی برای آنها دقت لازم را به کار بريد.    اسباب بازی هايی انتخاب کنيد که ساعت ها کودک را به خود مشغول دارد و راه های متعددی برای بازی با آن باشد، مثل انواع لگو، پازل و ...

لازم به ذکر است که غير از مهم بودن اسباب بازی ، کودک در هنگام بازی می تواند عقايد خود را ابراز کند اگر چه عقايد او ممکن است غير اصولی باشد ولی نبايد توسط شما يا ديگران مورد سرزنش يا انتقاد قرار گيرد. وسايل بازی خلاق که می تواند برای کودک تهيه کرد عبارت است از:

1. انواع و اقسام لگوها

2. انواع و اقسام ساختمان سازی های چوبی

3. انواع و اقسام دومينوهای ابتکاری

4. انواع لوگوهای ابتکاری

5. بعضی از انواع پازل ها

6. انواع مهره ها

7. انواع عروسک های معمولی

8. انواع عروسک های نمايشی

9. انواع کارهای مربوط به رنگ آميزی، طراحی، نقاشی

10. کلاژ

11. بازی با وسايل اضافی و دور ريختنی

12. بازی پخت و پز که يکی از بهترين بازی های خلاق می باشد.

13. بازی با آب و وسايل مربوطه

14. ماسه بازی و همراه وسايل مربوطه

15. خمير بازی و گل بازی

16. وسايل نجاری و شکل دادن به چوب برخلاف آنچه که ممکن است برخی اشخاص فکر کنند، وسايل بازی که موجب خلاقيت در کودکان می شود معمولا" گران قيمت نيستند. و در بعضی از موارد خود کودک آنها را ترکيب کرده و می سازد.

هنگامی که کودک با يک وسيله خلاق به بازی می پردازد يا قطعات کاغذ را چسب زده يک کلاژ را آماده می کند يا يک گلوله خمير را تبديل به يک ظرف يا ليوان می کند، او بيشتر از اين که خود را سرگرم کند به فعاليتی مهم، خلاق و آموزنده دست زده است. فعاليت در يک بازی خلاق به مقدار زيادی به کودک اعتماد به نفس و اتکا به خود را ياد می دهد. کودک در هنگام بازی با وسايل بازی خلاق، به خودبينی و خودفهمی توان خود نيز می پردازد.     بازی با وسايل بازی خلاق به کودک کمک می کند تا هويت خود را بيابد و وقتی بازی کودک تمام شد، ممکن است با افتخار بگويد، ببين، من چه ساخته ام. معمولا" بيان اين جمله، پيشرفت و افتخار را به کودک نشان ميدهد.

مراحل آموزش مفاهيم به کودک :

1. مرحله آموزش مجسم ( عينی ) : در اين مرحله که اولين و اساسی ترين مرحله آموزش است، بايد اشياء مختلف را در دسترس کودک قرار داده تا او بتواند آنها را مشاهده، دست ورزی و تجربه کند و در حين عمل و تجربه با آنها، مفاهيم مورد نظر را دريافت نمايد.  نمونه: برای آموزش مفهوم پرنده، کودک در کنار مادر و يا پدر دست به پرنده اهلی می زند، پر آنها را لمس می کند، تعداد بالها، پاها، منقار و ... را می شمارد. دانه خوردن او را نگاه می کند و به اين ترتيب يک سری مفاهيم را در ارتباط با پرنده فرا می گيرد.

2. مرحله آموزش نيمه مجسم ( تصويری ): در اين مرحله اشياء نزد کودک حاضر نيستند و او نمی تواند آنها را لمس و تجربه کند اما تصاوير آنها را می بيند. آموزش از طريق تصاوير ( عکس ، پوستر، کتاب، مجله، فيلم و .... ) بايد زمانی صورت گيرد که کودک قبلا" آن مفاهيم را به طور عينی و عملی دريافت کرده باشد و حالا برای استمرار و تداوم يادگيری از تصاوير و الگوها استفاده کند.   نمونه :  در اين مرحله می توان تصوير چند پرنده را به کودک نشان داد و مفاهيم مربوط به آن را به کودک يادآوری کرد.

3. مرحله ذهنی:  اين مرحله از آموزش بر ذهنيات و تصورات ذهنی کودک تکيه دارد. زمانی که کودک مفهومی را از طريق عينی و مجسم فرا گرفت و سپس از طريق تصاوير هم استمرار يافت و تکرار شد می توان برای تکرار و تمرين به طور ذهنی پرسش و پاسخی هم انجام داد.                                                                      نمونه : می توان از کودک پرسيد پرنده ها چه شباهتی به هم دارند؟ يا اينکه پرنده ها چند تا بال دارند؟ و....

******

  منبع: مقاله " خلاقيت در بازی   "  -   مجله طمطراق - بخش روانشناسی - شماره چهارم - اسفند ماه 84

         جستجو در سايت فکر نو

بازگشت به صفحه اصلی