|
|
|
شش خدمتكار درستكار (تكنيك پنج چرا؟) |
|
|
|
واژه چرا ، واژه ارزشمندي است ؟ در زبان آدمي ،واژه هايي وجود دارد كه از جايگاه ويژه يي برخوردارند .اگرچه بسياري از انسانها از اهميت آنها آگاه نيستند، اما همين واژه ها، مي توانند زمينه ساز تحول در زندگي انسان شوند.يكي از اين واژه ها ،كلمه چرا است .چرا، كلمه يي است كه قادر است براحتي ديوار علم و دانش آدمي را بشكند و زمينه ساز شكل گيري ديوار جديدتري در ذهن انسان شود.ذخاير علم و دانش و تجربيات هر شخصي نسبت به شخص ديگر متفاوت است . هر انساني در محدوده مشخصي از دانسته هايش قادر است بيانديشد و به جست و جوي راه حل ها و ارايه افكار جديد بپردازد و در انتهاي اين محدوده پوسته يي وجود دارد كه مرز نهايي را مشخص مي كند.گويي ذهن آدمي در مركز گوي يا كره يي قرار گرفته است و در داخل اين كره ، ذهن قادر است ،پرنده يي را رها كند تا به جست و جو بپردازد و به صيد انديشه ها و افكار نو بپردازد و هر چه دانسته ها و تجربيات انسان كمتر باشد ۀحجم اين كره كوچكتر خواهد بود و پوسته آن به ذهن نزديكتر مي شود.تصور كنيد به مركزيت ذهن ما هزاران گوي مختلف وجود دارد كه هر كدام به يك موضوع خاص اختصاص دارد و حجم آنها بستگي به ميزان علم و دانش و تجربه فرد در خصوص آن موضوع دارد.براي مثال دانسته هاي يك فرد درباره تغذيه كره يي را پديد مي آورد كه ممكن است حجم آن از كره علم و دانش آن فرد درباره تربيت فرزندان بزرگتر يا كوچكتر باشد و يا گوي دانسته هاي آن فرد در خصوص برقراري ارتباط موثر و درست با ديگران بسيار كوچك باشد و قادر نباشيد ارتباط موفقي با ديگران برقرار كنيد و بر عكس گوي علم و دانش و تجربيات آن فرد در زمينه مهارت شغلي او بسيار بزرگ باشد تا حدي كه بتواند ابداعاتي از خود بروز دهد.يكي از راههايي كه به كمك آن مي توان پوسته ديواره اين كره ها را شكسته و پوسته جديدتري پديد آورد استفاده از كلمه چراست .زماني كه شما اين واژه را بكار مي بريد .احساس برخورد ذهن خود را با اين پوسته بخوبي احساس مي كنيد و درمي بابيد كه اگر بخواهيد اين ديواره را به عقب برانيد بايد انرژي به خرج دهيد و در اين مرحله است كه انسان بايد به جست و جو بپردازد و يا تجربه جديدي را كسب و يا با كسي مشاوره كند. دو شخصيت الف و ب را كه دوستان صميمي يكديگر هستند، در نظر بگيريد .شخص الف ناخواسته رفتاري نسنجيده انجام مي دهد و دوست صميمي او شخص ب اين نسنجيدگي او را با وجود عذرخواهي ، نمي بخشد و ارتباط دوستانه آنها مخدوش مي شود .اكنون اين دو دوست دچار يك مشكل شده اند و اگر نتوانند راه حلي درست براي آن بيابند ممكن است اين رابطه ، از هم بپاشد .اكنون شخص الف با يك چرا آغاز مي كند و از خود مي پرسد ، چرا دوست او با وجود عذر خواهي ،او را نبخشيده است ؟ در اين مرحله شخص الف براي بدست آوردن جواب اين چرا ،ممكن است جست و جو كرده و با افزايش دانسته هايش دريابد ، شخص سومي در پيش شخص ب در مورد او بدگويي كرده است .اكنون بار ديگر اين سوال در ذهن شخص الف ايجاد مي شود كه چرا شخص سوم در پشت سر او بدگويي كرده است ؟ و بار ديگر شخص الف تلاش مي كند كه يافته هاي جديدتري را بدست آورد و در نهايت درمي يابد ،شخص سوم اين ماجرا ، يكي از دوستانش بوده است كه رفتاري از او ديده است و بدون تحقيق ، رفتار وي را بد تلقي كرده است و به همين خاطر سبب شده تا با مبالغه آن رفتار ، ذهنيت شخص ب را دگرگون كرده و او را در گذشت از رفتار نسنجيده شخص الف ، به شخصيتي سختگير مبدل كند .حال شخص الف ، با سوال ديگري روبرو مي شود .چرا تا كنون دوستان وي صادقانه در مورد نقاط ضعف رفتارهاي وي با او صحبت نكرده اند ؟در اين مرحله ممكن است دريابد زماني كه ديگران نقاط ضعف وي را متذكر مي شدند ،او ناراحت شده و پرخاشگري مي كرده است .در اين مرحله ممكن است بار ديگر از خود سوال كند .چرا تاكنون در مورد ويژگيهاي شخصيتي خود دقت نكرده و چرا دوستان او در رفتار خود صبور نبوده و هنگام روبرو شدن با يك پرخاشگري ، به سمت بدگويي و قطع ارتباط پيش رفته اند ؟ اين شخص با بكارگيري چندين چرا به سمتي پيش م ي رود كه در نهايت دريابد بايد دانسته هاي خويش را در مورد رفتار خود و ديگران افزايش دهد. همين امر مي تواند زمينه ساز تحول در زندگي شخص باشد. اصولا در هنگام برخورد با مشكلات ما مي توانيم به ترتيب پنج بار سوالاتي را از خود بكنيم كه با واژه چرا آغاز مي شود و اين خود مي تواند ذهن ما را با حقايق جديدي آشنا سازد. هنگامي كه شما به سوي پرسشگري و حل مشكل پيش مي رويد بايد صبور باشيد تا در نهايت بتوانيد به يك راه حل درست دست يابيد. برعكس كساني كه علاقه يي به شكستن پوسته گوي علم و دانش و تجربيات خود ندارند ،عموما براي فرار از دست مشكلات دست به اقداماتي نسنجيده و عجولانه مي زنند و گاهي نيز با پرخاشگري ، نگراني ،آشفتگي ذهن و يا شكستن مرزهاي حقوقي ديگران تلاش مي كنند ،بگونه يي از دست آن مشكلات فرار كنند و همين جاست كه مشكلات ديگري متولد مي شود و فرد را در گرداب ديگري فرو مي برد .در جوامع توسعه نيافته به علت آنكه مردم علاقه يي به شكستن پوسته گوي هاي علم و دانش و تجربه خود ندارند ، هميشه در جست و جوي يافتن شخصي هستند كه از او كمك بخواهند و به قولي بيشتر به دنبال گرفتن ماهي هستند تا اينكه ماهي گيري را فرا بگيرند. واژه چرا ، كلمه يي ارزنده است ، اما شايد براي انسان ترس آور نيز باشد ، زيرا آدمي درمي يابد كه بايد سفري را آغاز كند و از جايگاه فعلي خود به جايگاه ديگري سفر كند .اين تغيير هميشه براي آدمي نگران كننده است و از طرفي انسان داراي شخصيتي است كه احساس مي كند با شرايطي كه به آن عادت كرده است ، احساس آرامش مي كند چه بسا حتي شرايط فعلي سبب تباهي زندگي وي شود .از طرفي انسان با بكارگيري واژه چرا به سوي قبول مسووليت هم پيش مي رود ، زيرا متوجه مي شود با يافتن پاسخ سوالات خويش م ي تواند سبب تغيير در خود و يا محيط اطراف خويش شود . لذا احساس اينكه آدمي مي تواند بر رفتار خود و اطرافيان اثرگذار باشد تا حدي اضطراب آور است زيرا در اين مرحله ۀانسان مي ترسد از اينكه روزي بخواهد پاسخگوي اشتباهات گذشته خويش كه ناشي از جهل او بوده است ۀباشد. روديارد كيپلينگ شعري سروده است كه در آن مي گويد : من شش خدمتكار درستكار در اختيار دارم كه همه آنچه را كه من مي دانم آنها به من آموخته اند، نام آنها چنين است : چرا، چه ، چطور ، چه زماني ، چه كسي و كجا ؟ **** منبع : مقاله " مشش خدمتكار درستكار(تكنيك پنج چرا؟) "- نويسنده : حميد ميرزاآقايي -روزنامه اعتماد - صفحه 6- سه شنبه 23 مهر ماه 1381
|
|
|
|
|
|
|
| برای اطلاع از به روز شدن سايت فکرنو ، ابتدا نام و سپس پست الکترونيکی خود را وارد نماييد. |
|
جستجو در سايت فکر نو |
|
|
|
خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی-خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی-خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی-خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی-خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی-خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی-خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی
|
|
|
|
|
|
سایت فکرنو-سایت خلاقیت ،نوآوری و کارآفرینی
خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی