|
|
|
خلاقيت عامل سكون در سازمان |
|
|
|
مقدمه رشد سريع بنگاههاي اقتصادي ،تغييرات سريع ، ابهام محيطي و پاره اي مسائل ديگر باعث شده است كه بحث خلاقيت (Creativity ) در سازمانها از اهميت بالايي برخوردار باشد.خلاقيت را مي توان به عنوان عامل پويايي و تحرك سازمان و عنصري كه در بهبود عملكرد مالي سازمان موثر است پنداشت . به لحاظ شتاب تغييرات فني و رقابت جهاني ،توانايي سازمان در توسعه و ارائه محصولات جديد داراي تاثيري حياتي بر عملكرد بلندمدت سازمان است (مام فورد 2000). با مروري بر ادبيات موضوع و نيز كنكاش وضعيت خلاقيت در سازمان هاي ايراني مي توان به پرسشهاي قابل تعمقي رسيد.نخست اينكه آيا وجود خلاقيت در اين سازمان ها حياتي است ؟ به عبارتي فقدان خلاقيت در اين سازمان ها عملكرد موفق سازمان را به مخاطره خواهد انداخت ؟ چه شرايطي باعث شده است تا خلاقيت در سازمان هاي كشورمان نقشها و كاركرد هاي كليدي خود را از دست بدهد؟ خلاقيت در سازمان داراي نقشها و تاثيراتي از قبيل : افزايش كيفيت راه حل مسايل ، تحريك و ارتقاء نوآوري ،افزايش انگيزش و تعهد در سازمان و افزايش عملكرد موثر تيم ها مي باشد (كارمون فورد 2000) از آنجايي كه جايگاه نظري كارهاي تيمي در سازمان هاي ما نهادينه نشده است و از طرفي مشخصه مشترك بين اكثر سازمان هاي داخلي ، نبود انگيزه كافي در بين پرسنل مي باشد و در نهايت اينكه در اين سازمان ها پايين بودن كيفيت راه حل هاي مسايل امري كاملا طبيعي و پذيرفته شده است ، لذا بين خلاقيت و سازمان ها يك رابطه علت و معلولي متقابل وجود دارد.بدين شكل كه اولا فقدان خلاقيت در اين سازمان ها باعث شده است ، اين سازمان ها از تاثيرات خلاقيت بي بهره باشند.از طرفي به دليل عدم وجود نقشهاي ياد شده فوق (تاثيرات خلاقيت ) در اين سازمان ها ۀخلاقيت فاقد اهميت و ضرورت لازم است . مطالعه ادبيات موضوع نشان مي دهد كه عليرغم اهميت وجود خلاقيت در سازمان ها و نيز صرف سالانه ميليون ها دلار در برنامه هاي آموزش خلاقيت ، همچنان خلاقيت نتوانسته است در اين سازمان ها نهادينه شود(ويليامسون 2001) در يك بررسي موردي مشخص شد كه هر چند غالب مديران بر لزوم و اهميت خلاقيت واقفند اما در عمل معتقدند كه خلاقيت در سامان هاي ايران جايگاهي ندارد. براستي چه عامل و يا عواملي باعث چنين اظهارنظر هايي شده است ؟ چه عاملي باعث شده است كه خلاقيت در پاره اي از سازمان ها منجر به سكون افراد خلاق شود؟ در عدم وجود و سكون خلاقيت در سازمان ها ي ايراني چه عواملي دخيل است ؟ در اين مقاله به منظور درك بيشتر موضوع ابتدا با مرور بر ادبيات تحقيق خلاقيت تعريف شده است .سپس بر اساس دو ديدگاه محتوايي و فرآيندي عوامل موثر بر خلاقيت شناسايي شده و با بهره گيري از اين عوامل در يك بررسي ميداني موانع وجود خلاقيت فردي در سازمان هاي داخلي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است . خلاقيت عليرغم نبود توافق جمعي بين صاحبنظران در رابطه با تعريف واحدي از خلاقيت ،مرور مختصري بر بعضي از تعاريف صورت گرفته است.نوربرت الياس معتقد است كه خلاقيت موهبتي مرموز كه فقط به تعدادي از افراد اعطاء شده باشد نيست ، بلكه كيفيتي است كه تماما به ساختار موسسات اجتماعي (جائيكه افراد در آن زندگي و كار مي كنند.) وابسته است .بنابراين دليل نبود خلاقيت در بين افراد را بطور عمده بايد در درون ساختار هاي اجتماعي حاكم بر سازمان جستجو كرد.در حالي كه ريچار كوين بيان مي كند كه خلاقيت عبارت است از يك توان انساني كه فرآيند تفكر و عمل فرد را متجاوز مي كند(ريچارد كوئين -1997). جورج اف نلر معتقد است كه خلاقيت شامل توليد ايده هاي جديد است .ايده هايي كه به منظور حل مسائل مهم مي توان به كار گرفته شود(مسدد1369). استرنبرگ خلاقيت را شامل برقرار كردن ارتباطات جديد ، ديدن چيزها از طريق جديد و تعريف مسائل مي داند( استرنبرگ و اوهارا-1997) كايزو خلاقيت را عبارت از بكارگيري توانايي هاي ذهني براي ايجاد يك فكر يا مفهوم جديد مي داند(رضائيان-1379) . اوجيلوي خلاقيت را عبارت از قرار دادن چيزهاي قديم در تركيب جديد و قرار دادن چيزهاي جديد در تركيب قديم مي داند(اوجيلو1998) و بالاخره محققان با زمينه روانشناسي خلاقيت را به معناي نو بودن و تناسب داشتن تعريف كرده اند.از درك تعاريف فوق مي توان نتيجه گرفت كه اولا خلاقيت مختص به پاره اي از افراد و به تبع آن پاره اي از سازمان ها نيست . به عبارتي هر فردي و هر سازماني توانايي پرورش توان خلاقيت را در خود دارد.ثانيا خلاقيت به عمل درآوردن پتانسيل هاي ذهني،فكري و سازماني است .به عبارتي در درون ذهن ، فكر و منابع و امكانات سازماني يك ايده جديد نهفته است و نه در وراء آن . بنابراين مي توان نتيجه گرفت كه در سازمان ها جلوگيري و حذف عوامل بازدارنده ظهور خلاقيت از وجود و اثبات استعداد خلاقيت مهم تر است .(وايت 1996) مروري بر ادبيات پژوهش روبرت جي استرنبرگ و ليندا اي اوهارا در بررسي هاي خود شش عامل را در خلاقيت افراد موثر دانسته اند: دانش -داشتن دانش به پايه اي در زمينه اي محدود و كسب تجربه و تخصص در ساليان متمادي توانايي عقلاني (intellectual ability ) -توانايي ارائه ايده خلاق از طريق تعريف مجدد و برقراري ارتباطات جديد در مسايل. سبك فكري -افراد خلاق عموما در مقابل روش ارائه شده از طرف سازمان و مديريت ارشد ، سبك فكري ابداعي را بر مي گزينند. انگيزش -افراد خلاق عموما براي به فعل درآوردن ايده هاي خود برانگيخته مي شوند. شخصيت - افراد خلاق عموما داراي ويژگي هاي شخصيتي مانند مصر بودن ، مقاوم بودن در مقابل فشارهاي بيروني و داخلي و نيز مقاوم بودن در مقابل وسوسه همرنگ جماعت شدن هستند. **** منبع : مقاله "خلاقيت عامل سكون در سازمان "- نويسند گان :دكتر اصغر مشبكي ،فرهاد وفائي-- ماهنامه توسعه مديريت -شماره 50 - خرداد و تير 1382
|
|
|
|
|
|
|
| برای اطلاع از به روز شدن سايت فکرنو ، ابتدا نام و سپس پست الکترونيکی خود را وارد نماييد. |
|
جستجو در سايت فکر نو |
|
|
|
خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی-خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی-خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی-خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی-خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی-خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی-خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی
|
|
|
|
|
|
سایت فکرنو-سایت خلاقیت ،نوآوری و کارآفرینی
خلاقیت-نوآوری -کارآفرینی
