خلاقيت و زيبايی محيط

سایت فکرنو ،سایت خلاقیت ،نوآوری و کارآفرینی

www.Fekreno.org

چشمان خود را ببنديد  و پس از دقايقی باز کنيد، محيطی زيبا و دل انگيز  در پيش  روی چشمان  شما پديدار میشود که تا دور دست  طبيعتی  سرسبز  و چشم نواز همچون تابلويی  نقاشی  شده ،خودنمايی می کند .

 در انتهای افق  کوههای  بلند  سربه فلک کشيده اند و رودخانه ای آرام   در دل طبيعت در حال پيشروی   است .

پرندگان با آرامش اوج می گيرند  و آنگاه  خود  را  در ميان  آسمان  آبی رها می کنند.

صدای  پرندگان  خوش  الحان  و نوازش ملايم  نسيم  باد به همراه اين تابلوی زيبا ، سبب بيدار شدن  ذهن آدمی  می شود.

گويی  ذهن می خواهد  از جسم  انسان  فاصله  بگيرد  و همچون  موجودی  کاوشگر و جستجوگر ،در دل  طبيعت  به اکتشاف ناشناخته  ها  بپردازد. هنگامی که ذهن انسان  با علاقه به جستجوگری بپردازد، زمينه برای خلق  افکار نو مهيا می شود زيرا اشتياق و علاقمندی به جستجوگری شروعی است  برای  بروز خلاقيت در انسان .

برعکس ، هنگامی که انسان در محيطی نازيبا و درهم ريخته و آلوده قرار می  گيرد که تنها سياهی و زشتی  در آن ديده  می  شود ،گويی ذهن می  خواهد از چنين محيطی دوری  کند و کمتر با آن درآميزد  و به بيانی  ديگر به دنبال فرار از آنجاست  و در چنين محيطی  چراغ  جستجوگری  ذهن  انسان نيز خاموش می شود. 

براستی تا چه حد در زيباتر کردن محيط زندگی اطراف  خويش کوشيده ايم ؟ محيطی که هر روزه بر جسم و روان ما تاثير گذار بوده  و در نهايت  قادر است  کمک کند تا  ذهن  به سوی آرامش  و جستجو گری  هدايت شود و يا  به سوی نگرانی و پناه بردن به خود؟

گهگاه بهتر است  درباره محيط اطراف خويش  با دقت  بيشتری  بيانديشيم . خيابان ها وکوچه ها، درو دیوارها ،   جویهای آب   ، هماهنگی رنگها  در طراحی شهرها، تزيين و نمای  مغازه ها، نظم و انضباط در ترافيک شهر و پاکيزگی  انسانها ، طراوت و  سرسبزی درختان و گياهان  شهر و طبيعت ، نحوه تزيين  شهر و........ تمامی  اين عوامل بطور ناخواسته  بر ذهن ما تاثير  می گذارند.

هنگامی که محيط زندگی ما زيبا ، تميز و شاداب  است ، انسان ها  سرزنده تر بوده و بر ای شاداب تر نمودن محيط زندگی خويش خواهند کوشيد و نظارت جمعی  نيز برای حفظ چنين محيطی افزايش می يابد.

ملينسکی   از  صاحبنظران  تعليم و تربيت  روسيه و پايه گذار  مدرسه  معروف پاوليش  در کتابی  که در زمينه  تعليم و تربيت  نوشته است ، بيان می کند  ، هنگامی  که کودکان  برای  اولين بار برای آموزش  به مدرسه پاوليش  فرستاده می  شدند ، در سال اول آموزش ، آنان را به مکان های  زيبا می برديم  به گونه ای  که آنها  زيبايی ها را با تمام  وجود  لمس  کنند  تا در نهايت  بتوانند  افکار  زيبا  از ذهن خود تراوش  نمايند .

در دين اسلام  نيز نظافت  و پاکيزگی  به عنوان  بخشی  از ايمان از آن نام  برده شده است  و اين به علت  تاثيرگذاری عميق آن  بر سلامت  جسمی و روانی انسان ها است .

اکنون اين سوال در ذهن ما نقش  می  بندد  که تا چه حد مردم به زيبايی  و تميزی  محيط  زندگی  خويش  واقف بوده  و آن  را رعايت می کنند.

بخاطر بياوريد خيابان های پر از  زباله ، آسفالت های  تکه تکه ، جوی ها و رودخانه های  انباشته از زباله ، ديوارهای زشت  و شسته نشده ، گياهان  خشک شده و يا کوچه های  بدون گل و گياه ، ناهماهنگی  رنگ ها  در ساختمان ها ، بی نظمی  و بی انضباطی ترافيک  شهر ، تمامی اين عوامل بر ذهن انسان  تاثير منفی  گذاشته  به گونه ای  که  ذهن  تلاش می کند کمتر با چنين محيطی مانوس شود ، زيرا ديدار آنها  درون آدمی را می آزارد  و لذا بی توجهی  به محيط زندگی  روز به روز افزايش می  يابد و ريشه های  بی تفاوتی  در دل جامعه رشد می کند  و اگر اين ريشه ها  رشد يابند می توانند  زمينه ساز آسيب های  اجتماعی  شوند.

محيط زيبا همچون آهن ربايی  است  که ذهن را مجذوب خود کرده و او را وادار به تکاپو و جستجو گری می کند.محيط نا زيبا  علاوه بر آنکه  از نظر روانی  تاثيرات نامطلوب روانی برجای می گذارد ،بلکه خسارت های مادی فراوانی نيز بر جامعه تحميل می کند.

فرض کنيد  در يک جامعه  که دارای  چهل ميليون  انسان فعال می باشد ، هر کدام از آنها  روزانه  چهار عدد زباله بر روی  زمين  پرتاب می کنند.در طول  روز تعداد  زباله های پرتابی ، به  160 ميليون  عدد می  رسد  و اين تعداد در  طول سال  بالغ بر  58560  ميليون عدد زباله می شود  و يا به بيانی  ديگر حدود  شصت ميليارد  عدد زباله می  شود ، اين  موضوع به معنی  آن است که  کسانی که مسوول  جمع آوری زباله در آن جامعه می باشند بايد  در طول  سال حدود  شصت ميليارد بار  خم و راست  شوند  تا بتوانند  اين تعداد زباله را از روی  زمين بردارند. بخاطر داشته باشيد  اگر تنها هر فرد چهار زباله بياندازد!

در حالی که می دانيم  بسياری از افراد  سهل انگار بطور دائم  در حال پرتاب کردن  زباله و يا  سرازير کردن  زباله ها به درون جوی ها و رودخانه ها  و طبيعت  هستند  و به همين علت  به نقطه ای خواهيم  رسيد  که توان  پرتاب کردن زباله  از توان  جمع آوری  زباله  پيشی می  گيرد و روز به روز  به تعداد زباله ها  در محيط  زندگی  افزوده  می  شود  و در آن موقع  شاهد خواهيم بود که  چگونه نايلون های گرفتار  شده در بوته های  اطراف  شهر و  طبيعت  فرياد  آلودگی  و  زشتی  را سر خواهند داد

حال اگر کسی به مدت هشت ساعت  و هر دقيقه  چهار زباله را  با طی کردن مسافت های مختلف از روی  زمين بردارد  ، در طول  هشت ساعت  قادر خواهد بود  با پيمودن  مسافت های  مختلف 1920 زباله را از روی زمين بردارد. اين شخص در طول  سال  قادر است با   2928   ساعت کار ، 702720 عدد زباله را از روی زمين بردارد و اکنون برای اينکه 58560 ميليون زباله از  سطح زمين برداشته شود  بايد 83333   نفر استخدام  شده و در طول 366 روز  و با هشت ساعت کار مداوم زباله ها را از روی زمين بردارند و اگر هر کدام از  کارگران 2000000  ريال حقوق در ماه دريافت کنند ، جمع مبلغی که بابت تنها جهت جمع آوری  زباله ها هزينه شود  برابر  1999992000000  ريال  خواهد شد  يعنی حدود 2000  ميليارد تومان بايد بابت جمع آوری  زباله ها  هزينه شود  و مبالغ مربوط  به  بقيه مراحل انتقال زباله ، دفن يا بازيافت  محاسبه نشده است .

اين خسارت  بدون توجه  به هزينه های پزشکی  ناشی  از عوارض ناشی از  حدود 60 ميليارد  خم و راست  شدن کارگران است (که خود باعث دردهای مربوط  به کمر و ستون  فقرات می  شود )و همچنين هزينه های  مربوط  به  افزايش  جوندگان ،حشرات  و  گسترش بيماريها  نيز محاسبه  نشده است . در حالی که اين مبلغ می تواند جهت  زيبا سازی  محيط  زندگی  و آموزش  مردم  هزينه شود.

و از همه مهم تر خسارت های روانی ناشی  از آلودگی ها ست که ذهن انسان را بطور مکرر آزار می دهد و تاثيرات نامطلوبی  می گذارد که براحتی قابل محاسبه نيست و از  طرفی  گويی آدمی در محيط کثيف و آلوده همنشين شيطان می  شود و ذهن او ناخواسته  به رفتارهايی گرایش می يابد که از زيبايی  فاصله می گيرد.

اکنون بايد درباره موضوعات زير  بيشتر بيانديشيم   و در پاره ای موارد  نيز به درستی  تصميم گيری  نماييم .

-  تا چه حد تلاش  نموده ايم محیط اطراف  زندگی  خويش برای  برای ديگران  زيباترنماييم.

-تا چه حد کودکان خود را برای  زيباتر کردن محيط زندگی  خويش  آموزش  داده ايم ، بايد بخاطر داشته باشيم اگر سن کودکان ما از پنج  سالگی  گذشت و آنان آموزش  های  لازم برای پاکيزه و زيبا نگهداشتن محيط  زندگی را  کسب نکنند ،در بزرگسالی  تغيير عادت برای آنان بسيار سخت خواهد شد.

-تا چه حد جوانان  را برای  مشارکت کردن در زيباسازی  محيط  زندگی  آماده نموده ايم.

-تا چه حد زمينه برای موسسات  خصوصی مهيا  شده است که خدمات زيبا سازی  محيط زندگی را با کمترين  هزينه  ارائه نمايند؟

بخاطر داشته باشيم  ايجاد  يک محيط زندگی  زيبا سبب خواهد  شد  ، اشتياق  انسان برای زندگی  افزايش يافته و از طرفی مغز و ذهن  تمايل به جستجوگری  بيشتری  يافته و شرايط برای خلاقانه انديشيدن  بهتر مهيا  شود.

****

منبع : مقاله  " خلاقيت و زيبايی محيط"-  نويسنده : حميد ميرزاآقايی- انتشار  توسط  سايت فکر نو -مهرماه 1384

         جستجو در سايت فکر نو

بازگشت به صفحه اصلی